Brief Samenwerkingsverband aan commissie J&V d.d. 31 augustus 2022
31 augustus 2022 PER E-MAIL
Tweede Kamer der Staten-Generaal
T.a.v. Vaste Commissie Justitie en Veiligheid
Postbus 20018
2500 EA Den Haag
Geachte leden van de Vaste Commissie J&V
Betreft Schriftelijke Inbreng 1 september 2022 - IGJ Onderzoek naar “Kwaliteit van Feiten-
onderzoek rond de aanvraag van machtigingen voor UHP", juni 2022 (31839-856)
- De conclusies van bovenstaand rapport zijn verontrustend, maar nog steeds een zwak aftreksel van de werkelijkheid: “De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) kreeg vanuit ouders, jeugdigen en kinderrechters signalen dat de kwaliteit van deze onderbouwing mogelijk te wensen overliet. … In geen enkele casus was het feitenonderzoek volledig op orde.” De IGJ heeft slechts de kwaliteit van het feitenonderzoek rond 45 gedwongen uithuisplaatsingen onderzocht.
- In 2017-2018 heeft de Belangenvereniging IKZ (
https://bvikz.nl/) 362 individuele dossiers zorg-vuldig geanalyseerd, en aanbevelingen opgesteld voor de ondersteuning van deze ouders en kinderen. Voornamelijk als gevolg van de schijnvertegenwoordiging door het LOC is dit rapport in een diepe bureaula verdwenen. Stichting KOG (
https://www.stichtingkog.info) heeft negen vrijwilligers die ouders ondersteunen. Als een van de negen vrijwilligers ondersteun ik ±250 Kinderen-Ouders-Grootouders per jaar. BVIKZ en Stichting KOG zijn slechts twee van de vier kernleden van het SamenWerkingsVerband van Ouders met Jeugdzorg (het SWV). Wij onder-steunen gezamenlijk enkele duizenden kinderen en (pleeg-, groot-, gezinshuis- en biologische) ouders per jaar. De harde werkelijkheid: vrijwel geen enkele medewerker van de Ketenpart-ners (de wijkteams, VT, de Raad, en de Gecertificeerde Instellingen) doet ook maar aan enige vorm van feitenonderzoek, laat staan “Adequaat Feitenonderzoek”.
- Bovenstaande kan niet komen als een verrassing. Zoals wij u in juni 2018 reeds hebben laten weten, was het door uw Kamer goedgekeurde “Actieplan Verbetering Feitenonderzoek” nooit bedoeld om ook enige noemenswaardige verbetering door te voeren. In de tussentijdse eva-luatie door DSP van april 2020 [
https://repository.wodc.nl/handle/20.500.12832/2448] stond reeds, dat nauwelijks enige voor ouders waarneembare vooruitgang was geboekt. Volgens de samenvatting van het DSP rapport is tot dusver “vooral ingezet op landelijke activiteiten van de betrokken organisaties en landelijke (beleids)instan-ties. Daarmee zijn voorbereidingen getroffen en is draagvlak gecreëerd, maar zijn nog beperkt activiteiten ingezet gericht op de werkvloer, in de regio’s. De daadwerkelijke implementatie op de werkvloer zal plaatsvinden in de volgende fase in 2020 en 2021. Dat betekent dat op dit mo-ment resultaten maar heel beperkt kunnen worden verwacht van actiepunten op de werk-vloer.” In de conclusie (par. 6.1.) staat dan ook dat begin 2020 achttien van de eenentwintig acties zijn “opgepakt”, maar slecht drie zijn gerealiseerd.
- Als voorzitter van de cliëntenraad (CR) van Bureau Jeugdzorg Limburg (BJL) tussen 10 april 2019 en 2 september 2021 kan ik u garanderen, dat er niets is gedaan om de situatie te verbeteren.
- Waarom is er niets bereikt? Omdat het Ministerie van Justitie de opdracht tot de uitvoering van het Actieplan heeft uitbesteed aan een werknemer van het Ministerie. Mevrouw W. Helmich heeft eind 2018 snel ontslag genomen, haar eigen “Interim en Advies” bureau opgezet (
https://www.willemijnhelmich.nl/), en er vervolgens alles aan gedaan om de status quo (geen feitenonderzoek) te handhaven. Op 3 februari 2020 was er in Amersfoort een grote “kick-off bijeenkomst” over de “Praatplaten”: een van de vele nietszeggende actielijnen van het Actieplan. Samen met het Hoofd Juridische Zaken en Beleid van BJL ben ik (als voorzitter van de CR) met nog ruim 150 andere professionals naar Amersfoort gegaan. De Praatplaten zijn op geen enkele wijze besproken!
- Geen wonder dat mevrouw Willemijn Helmich vier maanden later is bevorderd tot “kwartier-maker” Zorg voor de Jeugd en Gezin. In die hoedanigheid was ze verantwoordelijk voor het ontwerpen van het “Toekomstscenario”. Uit de online consultatie procedure blijkt als geza-menlijke kritiek van vele betrokkenen, dat (1) cliënten meer betrokken moeten worden, en (2) de rechtsbescherming van ouders en jeugdigen volstrekt onvoldoende is gewaarborgd. Sterker nog: de afgelopen vier jaar heeft het SWV alle facetten van de jeugdzorg nauwkeurig in kaart gebracht. Daaruit blijkt ten eerste, dat ouders op geen enkele wijze worden betrokken (zie volgende alinea), en ten tweede geen enkele vorm van rechtsbescherming genieten. In Nederland bestaat geen objectief “klachtrecht”, moeten ouders en jeugdigen het doen met tuchtrecht (de bekende “slager die zijn eigen vlees mag keuren”), en worden rechters beperkt door de wetsfictie van artikel 3.3 Jeugdwet. Tot slot wordt de rechtspositie van hun wettelijke vertegenwoordiger (de cliëntenraden) ernstig ondermijnd door de nieuwe WMCZ 2018 (mede ondersteund door de schijnvertegenwoordiger van ouders en jeugdigen, het LOC).
Schijnvertegenwoordiging
- Verder stelt de IGJ in haar samenvatting: “Als rode draad voor verbetering ziet de inspectie in de eerste plaats de samenwerking met ouders en jeugdigen in het gehele traject. Zij moeten beter betrokken worden bij de besluitvorming”. Deze aanbeveling (van de IGJ als onderdeel van het Ministerie) wordt gefrustreerd door de subsidiëring door her Ministerie van het LOC. Het LOC pretendeert reeds sinds 2013, dat het cliëntenraden ondersteunt, maar is de facto de belangenbehartiger van een grote groep ZZP-ers die werkzaam zijn voor de Ketenpartners. In de jeugdzorg was hun eerste grote destructieve actie, het zogenaamd namens ouders mede ondersteunen van het nietszeggende Actieplan Verbetering Feitenonderzoek. Wij hebben uw kamer hiervan reeds in 2018 op de hoogte gesteld. De afgelopen twee jaar heeft het LOC een actieve rol gespeeld bij het monddood maken van cliëntparticipatie bij BJL. Het LOC heeft ook vele cliëntenraden misleid om de Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden te benoemen tot geschillenbeslechter onder de nieuwe WMCZ 2018. Op 2 september 2021 heeft het SWV een formele klacht ingediend bij het Ministerie van J&V wegens subsidiefraude door het LOC. Ook met dit laatste is niets gebeurd.
- Op 13 mei j.l. hebben de heren Daan de Neef en Ruud Verkuijlen bij de persoonlijke assistent van minister Weerwind aangedrongen op een gesprek met het SWV. Het is veelzeggend dat dit gesprek tot op heden niet heeft plaatsgevonden.
- Wij roepen u op om met echte oudervertegenwoordigers in gesprek te gaan, en de aanbevelingen van het LOC in hun brief van 29 augustus te negeren.
Hoogachtend,
mr Alfred Groenen MCL/MBA/MBI
Clavecymbelstraat 41, C-07
6217 CR Maastricht
Namens het SamenWerkingsVerband van Ouders met Jeugdzorg:
• Belangenvereniging IKZ, t.a.v. mevr Vera Hooglugt (voorz.),
info@bvikz.nl;
• Stichting KOG, t.a.v. secretariaat KOG, Koninginneweg 90, 2012 GR Haarlem,
kog@upcmail.nl;
• Stichting Passage, dhr Sipke Baarsma, Muzenplein 113, Den Haag,
passage@stichtingpassage.eu;
• Stichting Vader Kennis Centrum, Peter Tromp,
secretariaat@vaderkenniscentrum.nl